Wat je nog niet wist over mayonaise

Patatje (mayonaise) oorlog

De achtergrond van mayonaise is uitzonderlijk. Tot op de dag van vandaag is er een dispuut over welk land met de eer mag strijken van het uitvinden van deze saus. Spanje beweert dat het door Spanjaarden is bedacht, terwijl Frankrijk beweert dat mayonaise het resultaat is van improvisatie voor een heuse overwinningssaus door een Franse chef. Zeker is dat de bekende geschiedenis van mayonaise begon in Maó op het Spaanse eiland Minorca, wat in de Zevenjarige Oorlog werd veroverd op de Britten. Een geschiedenis met conflict en oorlog dus, waarmee mayonaise zeker een toepasselijk ingrediënt is van een patatje oorlog!

Mayonaise 📸Marco Verch

Van aioli tot mayonaise tot aioli

Aioli wordt gezien als een voorloper van mayonaise. De echte Catalaanse aioli bevat echter alleen knoflook en olijfolie, maar geen ei. In Frankrijk werd ei wel aan aioli toegevoegd, voor betere consistentie van de saus. Hoewel aioli een voorloper van mayonaise is, is het tegenwoordig vrij gangbaar om mayonaise te gebruiken om aioli te maken. Twee sauzen met een sterke verbinding dus!

Huisgemaakte aioli 📸Tim Pierce

Mayonaise en varianten

Oorspronkelijk is mayonaise een witte saus gemaakt van olie en eidooier (eigeel). De specifieke kleur kan nogal variëren, van gebroken wit tot bijna geel. Er zijn inmiddels allerlei smaakvarianten van mayonaise bedacht, variërend van op kaas gebaseerde smaken tot baconmayo en van fruit- tot sushimayonaise. Bij de vele varianten kan de kleur en textuur sterk variëren.

Sinds een paar jaar zijn veganistische varianten van mayonaise een stuk gangbaarder geworden, die dus geen eidooier bevatten. Albert Heijn en Jumbo hebben inmiddels allebei 5 veganistische varianten in het aanbod. Ook fritessaus is een veelvoorkomend alternatief van mayonaise. Fritessaus bevat in tegenstelling tot mayonaise slechts 25% vet en zal door het gebruik van extra suiker of zoetstoffen vaak veel zoeter zijn, terwijl mayonaise romiger is.

Overigens is de term mayonaise in Nederland en België beschermd. In een Nederlands warenwetbesluit is bepaald dat de aanduiding "mayonaise" enkel mag worden gebruikt voor producten met minstens 70% vet en 5% eigeel. Veganistische en vetarme varianten zullen daarom in principe nooit als "mayonaise" worden aangeduid, maar als "fritessaus" of "mayo" en andere varianten op de naam, die niet beschermd zijn.

Alle ingrediënten

Wie is de grootste mayo fan van allemaal?

Mayonaise wordt wereldwijd gegeten. In Japan wordt mayonaise met allerlei gerechten gecombineerd; bijvoorbeeld bij pizza blijkt daar heel normaal te zijn. In de Verenigde Staten wordt het juist vooral gebruikt op sandwiches, hoewel er blijkbaar ook Amerikanen zijn die oprecht een hekel hebben aan mayonaise. Het in Canada zeer populaire gerecht poutine bevat eveneens mayonaise. Over poutine kun je meer lezen in deze blog.

Russen zouden naar verluid de grootste fans van mayonaise zijn, met een gemiddelde consumptie van 2,5 kilo mayonaise per jaar! Helaas is geen eenduidig antwoord te vinden op de vraag hoeveel mayonaise Nederlanders gemiddeld per jaar consumeren, maar alleen al aan broodbeleg op mayonaisebasis zouden we ruim 1,6 kilo per jaar gebruiken. Hoewel de naam misschien anders doet vermoeden heeft het Mexicaanse feest "Cinco de Mayo" overigens niets met mayonaise te maken.

Frietjes met mayonaise 📸VISITFLANDERS

Culinair verantwoord van mayonaise genieten

Zin gekregen in een goed restaurant met verrukkelijke gerechten met mayonaise? Bekijk hieronder vier fantastische opties!

Bistro 33

Een leuk restaurant voor de échte mayo fan is Bistro 33 in Soest, met heel wat heerlijke gerechten met mayonaise op de menukaart en de afhaalkaart. Wil je een avontuurlijke variant van mayonaise proberen, dan hebben ze ook truffelmayonaise en jalapeño mayonaise voor je in de aanbieding! Met inmiddels een 9,3 gemiddeld wordt dit eetcafé daarnaast zeer positief beoordeeld.

Bistro 33

Het Kreitenhuys

Ook Het Kreitenhuys in Udenhout heeft een paar heerlijke mayonaise varianten op de kaart staan. Zo hebben ze Noorse zalm met onder andere basilicummayonaise en een rundercarpaccio gerecht met onder andere truffelmayonaise. Ook kinderen kunnen hier natuurlijk genieten van gerechten met mayonaise. Met gemiddeld een 8,7 na 177 recensies weet je ook dat de kwaliteit hier uitstekend is.

Het Kreitenhuys

Oliva

Een restaurant met niet alleen mayonaise varianten maar ook aioli op de kaart is Oliva in Amersfoort. Zo worden zowel de ossenhaas carpaccio als de carpaccio Surf & Turf met truffelmayonaise geserveerd, terwijl ze huisgemaakte tonijnmayonaise toevoegen aan het gerecht Vitello tonnato. Ook bij Oliva zijn tevens kindergerechten met mayonaise op het menu te vinden. Er staan echter ook drie gerechten met aioli op de kaart, waaronder gamba’s en calamaris. Tevens kunnen hier gerechten met mayonaise of aioli besteld worden met het afhaalmenu op Eet.nu. Ook is het belangrijk om te weten dat ze na ruim 200 recensies een 8,3 gemiddeld hebben!

Oliva

't Wapen van Stellendam

Een zaak waar gezelligheid, kwaliteit en het echte snackbar gevoel heerlijk samenkomen, is 't Wapen van Stellendam. Op Eet.nu krijgen ze gemiddeld een 8 en in de laatste Cafetaria Top 100 stonden ze op nummer 12. Een culinair verantwoorde plek om van allerlei mayonaise varianten te genieten dus. Welke varianten er zijn? Op de kaart vind je mosterdmayonaise, truffelmayonaise, pestomayonaise én basilicummayonaise!

't Wapen van Stellendam

Jetties

Natuurlijk willen we dit lijstje zo sterk mogelijk eindigen. Jetties in Haarlem is daarvoor het perfecte restaurant. Ze hebben aioli op de kaart, maar Jetties heeft vooral ook heel veel mayonaise varianten op de kaart staan! Ik noem kruidenmayonaise, mosterdmayonaise, citroenmayonaise, truffelmayonaise, knoflookmayonaise en ook vegan mayonaise staat op de kaart. Hier is dus voor iedere mayonaise liefhebber wel iets lekkers te vinden. Na 87 recensies scoren ze gemiddeld een 8,7, waarmee ons Restaurant van de maand van september zeker een plaatsje in deze blog heeft verdiend!

Jetties

We hopen dat je het leuk vond om meer over mayonaise te leren, en dat je niet zult schromen om ervan te genieten bij de geweldige restaurants hierboven. Mocht je nog leuke tips hebben over mayonaise of restaurants waar je van mayo kunt genieten, dan lezen we er graag alles over in de reacties. Wil je meer weten over andere ingrediënten en gerechten, lees dan ook onze blogs over chocolade, kaviaar en aardappels. En is er nu een ingrediënt of gerecht waar je heel graag meer over wilt lezen, laat het dan zeker weten in de reacties of via [email protected], en wie weet lees je er binnenkort over!