Leven als een Bourgondiër

Natuurlijk is niet iedere Limburger of Brabander per definitie een Bourgondiër, dat zal ik direct toegeven. Maar ik kom zelf wel uit een bijzonder Bourgondisch nest. Ik herinner me warme zomeravonden, op het terras tussen de vlinderstruiken, de zintuiglijke ervaringen geïntensifieerd door de wijn. We aten meestal pas na 7 uur, en bleven ook daarna nog zitten om te praten of een goed boek te lezen, eventueel met een dekentje over de blote benen. In de winter ging het al net zo. Op zondagavonden aten mijn ouders aan de grote tafel in de woonkamer, met het dure bestek en servies. Mijn vader zette jazzmuziek op en koos een goede rode wijn uit. Mijn moeder verzorgde een driegangendiner, vaak met gigantische porties. Mijn broer en ik aten dan pizza in de keuken, vaak met wat restjes van het ‘grote-mensen-eten’. Op een doordeweekse avond aten we een normaal diner in de keuken, maar in mijn herinnering ging er geen avond voorbij dat mijn ouders niet dicht tegen elkaar op de bank zaten met een wijntje en wat hapjes, genietend van de muziek die zo hard stond dat ze elkaar bijna niet konden verstaan. Ik vond het als kind maar saai, maar nu ik zelf volwassen en getrouwd ben, snap ik het helemaal.

De oorspronkelijke Bourgondiërs

Bourgondisch is een levensstijl waarin ‘genieten’ centraal staat. Dit wordt vooral geassocieerd met lekker en uitgebreid eten. De term verwijst naar de 15e eeuw, waarin het Franse koningshuis en de hertogen van Bourgondië hun macht uitbreidden naar de Lage Landen. Ze introduceerden er een levensstijl van luxe en rijkdom. Nog steeds worden België en de Zuid-Nederlandse provincies Noord-Brabant en Limburg daarom als ‘Bourgondisch’ beschouwd.

Het Bourgondische gevoel

De Bourgondische levensstijl is niet voor iedereen weggelegd; je moet gevoelig zijn voor sfeer, kunnen genieten van eten en er ook de tijd voor kunnen nemen. Maar als je deze blog tot dusver met plezier hebt gelezen, dan denk ik dat ik je wel op weg kan helpen.

Allereerst wil ik iedere Bourgondiër in spe aanraden om een boek van of over Anton Pieck te bestellen, bijvoorbeeld ‘Door de ogen van Anton Pieck’. Anton Pieck was gespecialiseerd in het tekenen van Oud-Hollandse taferelen. Knusse feestmaaltijden, winterse gezelligheid, oude kerkjes en smalle steegjes, bolle rode wangen… Ik kan zelf uren naar die tekeningen kijken. Romantisch en bourgondisch hangen nauw met elkaar samen.

Het Bourgondische gevoel bekruipt mij verder steevast wanneer ik op dinsdag- of vrijdagochtend over de Bredase markt loop. De prachtige Grote Kerk toornt boven de restaurantjes en kroegen uit en laat een vrolijk klokkenspel horen. De geuren van gebrande noten, kazen en kruiden vechten om mijn aandacht. Oude vrouwtjes schuifelen langs de kraampjes en betalen hun boodschappen met kleingeld. Ik koop de mooiste verse groenten en verheug me al op de gerechten die ik ermee ga maken.
In de vroege avond begin ik op mijn gemak de knoflook, rode peper en uien te snijden. Ik bereid de sauzen en marinades voor. Een muziekje op de achtergrond, drankje erbij. De straatlantaarns schijnen tussen de gordijnen naar binnen. Of ik nu volgens een recept kook of op mijn eigen gevoel; ik maak het liefst alles zelf. Vaak bereid ik eten voor twee dagen, zodat ik de uren die ik in de voorbereiding heb gestoken er ook weer enigszins uithaal. Als er bezoek is, serveer ik na het eten een zelfgemaakte speciaalkoffie met een likeurtje naar keuze. Het komt regelmatig voor dat mijn gasten de hele avond de eettafel niet verlaten, totdat het weer tijd is om de weg naar huis af te leggen.

Als dit je allemaal wat te gortig wordt, bedenk dan dat het voornamelijk gaat om genieten. Genieten is persoonlijk en voor iedereen anders. En soms is genieten niets meer dan een biertje in de hand en de voeten in het water.