De wraak van de smartphone

De buren zijn gemakkelijke eters: graag gewoon goed eten en drinken, dat wil zeggen: liefst verse waar. Geen bezwaar tegen regionaal, zeker leuk in een gelegenheid met een kaart die het aanbod volgt.

Om de spanning nog even vast te houden begin ik mijn verhaal pas halverwege het aperitief, de uitstekende cider in de oudste Ierse pub in Groningen, O’Ceallaigh.

Mijn gezelschap vindt het geen probleem hun phones uit te zetten en mee te doen aan een avondje telefoonstapelen. Omdat ik hun koud op het dak val, eisen ze wel nog ff hun laatste berichten te checken en te versturen.

Vliegstand

Op weg van de cider naar de eerste ouzerie De Olijfboom in Stad moeten de buren toch nog wel even een blik werpen op hun smartphones. ‘De afspraak was geen telefoons aan onder het eten, we lopen nu toch over straat?’ Ik kan buurvrouw geen ongelijk geven, maar dit is natuurlijk gedrag-op-het-randje. Allez, zonder te morren en nog voor we naar binnen stappen worden de telefoons opgeborgen. ‘Gewoon op de vliegtuigstand, dan kom ik ook niet in de verleiding’, zegt ze eerlijk. Tja, ook dat lijkt niet op 100% fair play maar in elk geval liggen de telefoons op koest.

Dan wat op tafel komt, want daar gaat het eigenlijk om: eerst ouzo voor ons. Voor hen (tot nu toe onbekende) retsina, die goed in de smaak valt. Met deze (naar hars smakende) wijn is het love it or leave it. Voor de buren gelukkig het eerste. Op advies van de ober verschijnt een grote schaal pikilía; een uiteenlopende verzameling mezedes, kleine gerechtjes met verse, lauwwarme pita. Bijzondere hapjes die elke dag anders zijn. Wij smullen en zijn niet ontevreden; allesbehalve!

Crowdfunding

Behalve het eten, het belangrijkste, speelt de omgeving natuurlijk ook mee.
Eigenaresse Chryssa vertelt dat zij en haar man (de kok), beiden van Grieks/Nederlandse afkomst, elkaar in een ouzeria in Amsterdam hebben ontmoet. Zoals het vaak gaat met echte horecamensen, slaat de vonk over: ze willen een eigen zaak, maar dan anders dan veel Griekse restaurants; zonder pilaren en niet de hoofdkleuren blauw en wit. Het westen is voor hen een lastig vestigingsklimaat; dus komt Groningen in beeld, en via crowdfunding openen ze afgelopen jaar eerst het buurpand, de traterie.

Aardappels en citroenen

Hier dus geen suzuki Apollo of suvlaki Aphrodite, maar streekgerechten vanuit heel Griekenland. Net wat de kok in zijn (zelf ontworpen!) keuken aan ingrediënten heeft, net hoe zijn koksmuts staat.

Ook de buren zijn onder de indruk van de Patates fournou. Wij noemen dit thuis citroenaardappelen, papates lemonates, een aardappelgerecht met olijfolie en citroen. Voor de meeste Nederlander minder bekend maar o zo smakelijk, en o zo makkelijk om thuis te maken. Verder onder meer briam, choriatiki, arnaki me meli en moschariki. Respectievelijk groentestoofschotel, salade, lamsvlees in honing en thijm en in tomatensaus gestoofd kalfsvlees. We drinken droge witte Malagouzia, de mooiste Griekse wijn van het jaar 2014; favoriet op de ambassades, vertelt Ilias Kotsiris mij later.

Tranen van de mastiha

Heer Ilias Kotsiris ken ik omdat hij Kyknos, de beste tomatenconserven die ik ken verkoopt. Voor zijn biologische wijnen laat ik me graag wakker maken. Via hem konden we eindelijk een echte mastiha proeven. ‘De tranen van de mastihaboom’ noemt hij de naar jasmijn, vanille-ijs en lievevrouwebedstro (maar dan toch net anders) smakende likeurachtige.

Ilias is nog jong als hij een mooie dame uit Groningen leert kennen. Het blijkt geen vakantieliefde van een enkele zomer. In 1985 komt hij naar Nederland. Middenin de elfstedenkoorts, en ondanks de voor hem onmenselijke temperaturen blijft hij. Zijn vriendin werkt in een Mexicaans restaurant. Als zij aan het werk is bedenkt hij dat hij haar net zo goed kan helpen in de keuken, zodat ze meer tijd voor elkaar hebben. Omdat banketbakken zijn beroep is, bakt hij voor Four Roses (in 1983 begonnen als Rose’s Cantina) chocoladetaart en wortelcake. De uitbater is enthousiast over het gebak en vraagt hem in de keuken. Na een aantal jaar draait Ilias, behalve het beslag voor zijn taarten, ook de ananas voor zijn altijd verse pina coladas en is hij verantwoordelijk voor het hele ‘niks convenience, geen kant-en-klare food, alles vers!’ restaurant.

Omdat hij vindt dat er hier ondertussen genoeg mensen zijn die de echte smaken van Griekenland weten te waarderen, is hij ze zelf maar gaan invoeren. Overigens bestaat de banketbakkerij die hij vroeger samen met een vriend runde nog steeds.

Donkere Daphne

Ilias vindt dat dingen moeten gaan zoals ze horen: je doet zaken met mensen die je kent, die jou en je familie kennen, zoals het voorheen vanzelfsprekend was. Alleen wanneer je precies weet waar je waar vandaan komt, weet je dat het onvoorwaardelijke kwaliteit is. Het heeft hier ook alles mee te maken dat Ilias beschikt over uitgebreide productinformatie: alles wat bij hem in de schappen staat heeft een eigen verhaal. Bijvoorbeeld dat over de onaards mooie Daphne. Mavrodaphne, de zwarte, een dieprode dessertwijn die ik ooit eerder proefde bij een collega-lekkerbek en nooit vergat, zou naar haar vernoemd zijn; of andersom. Eén van de vele overleveringen rond deze bijzondere wijn is dat dichter en levenskunstenaar Lord Byron tijdens zijn verblijf in Patras zo verliefd werd op Daphne, dat hij wekenlang alleen maar deze wijn wou drinken.

Als nagerecht nemen wij een Griekse yoghurt met honing, walnoten en baclava. Daarna krijgen wij van de ober van De Olijfboom een ouzo van het huis bij de koffie. Dat is ook een geste waar niet elk restaurant in Nederland zich van bedient. Het is een teken van vriendschap, vertelt de ober. Als je samen aan tafel hebt gegeten ben je voor altijd met elkaar verbonden, en een bescheiden glaasje bezegelt dit.

Laatste woord voor de smart

Wanneer we weer buiten staan, valt het me op dat de buren er niet eens aan denken meteen hun telefoon uit jas en tas te vissen. Onze wegen scheiden, want zij hebben nog een ander feestje. Later hoor ik dat hij, zo snel wij op de fiets zitten, meteen zijn telefoon pakt en aan het appen slaat. Daar wordt hij zo door in beslag genomen dat hij (gelukkig zijn zij lopend) niet eens de lantaarnpaal ziet. Het feestje duurde daarom niet lang. Toch gevaarlijk, die smartphones…